Proof of Work гэж юу вэ?

PoW буюу Ажлын баталгааны алгоритм нь цахим мөнгийг хэрэглэх үед тулгардаг асуудал болох Давхар зарцуулалтаас сэргийлэх зориулалттай хамгаалалт, баталгаажуулалтын арга хэрэгсэл юм.

PoW нь крипто валютаас ч өмнөх үеийн ц-мөнгөний 1 төрлийг бүтээгч Адам Бэкийн бүтээсэн HashCash-д хэрэглэгдэж байсан, өдгөө криптод хэрэглэгдсээр буй зөвшилцлийн алгоритм-ийн 1 хэлбэр юм. Тухайн үедээ илгээгч нь шуудангаа илгээхийн тулд багахан тооцоололд тулгуурласан боловсруулалт гүйцэтгэж, хүлээн авагчид SPAM буюу хэт давтагдсан мэдээллийг түгээгүй гэдгээ нотлох шаардлагатай байсан ба энэ шаардлага нь олон тооны шуудан илгээх үед цаг их гарзаддаг дутагдалтай байсан юм.

Давхар зарцуулалт гэж юу вэ?

1 хэсэг хөрөнгөө 1-ээс олон удаа дахин хэрэглэхийг double-spend буюу давхар-зарцуулалт гэж нэрлэдэг. Бараг л зөвхөн цахим мөнгө болон крипто валют зэргийг судлахад энэ ойлголт их тааралдана. Учир нь бодит мөнгийг олон дахин хэрэглээд байх боломжгүй.

PoW ямар хэрэгтэй вэ?

Энэ сэдвээр өмнөх нийтлэлүүд дээр нилээдгүй тайлбар хийсэн байгаа учир, нэмж тайлбарлах шаардлагатай гэж үзсэн багахан зүйлсээ л доор нэмж сийрүүлье.

3 найз дундаа гүйлгээгээ бүртгэдэг дэвтэртэй байлаа гэж төсөөлцгөөе. Тэрхүү дэвтэр дээрээ хийсэн бүх гүйлгээг тэмдэглэх ёстой ба тэгэхдээ А, Б-ээс 2 хоногийн өмнө авсан 2 зоосоо, Г-д өгсөн гэх мэтээр маш тодорхой бичих ёстой. Түүнчлэн бичихдээ бүгд ажиглаад, аль 1 нь л бичих ёстой гэсэн дүрэм байнга хэрэгжиж байгаа. Ийм зарчмаар ажиллаад байхад цөөн хүнтэй тохиолдолд боломжын сонсогдож байвч, 100'000 гаруй хүн яг ийм хэлбэрээр ажиллана гэхээ нилээд ярвигтай санагдаж байгаа биз?

Наанадаж л энэ удаа бүртгэл хийх хүнээ сонгоход итгэлцлийн асуудал, цаашлаад бичих үед нь бүгд хүрээлээд хянана гэхэд бас 1 асуудал урган гарч ирнэ шүү дээ.

Яг энэ асуудлыг л шийдэхийн тулд PoW алгоритмыг хэрэглэдэг юм. Зарцуулж чадахгүй, хэрэглэх эрхгүй хөрөнгөө гүйлгээнд оруулахаас нь хамгаалахын зэрэгцээ мэдээлэл оруулах эрхийг нь бүгдэд тэнцүү хуваарилахдаа дүрмийн хэрэгжилтийг хангахын тулд PoW алгоритм нь криптограф болон Тоглоомын онолыг хослуулж ажилладаг байна.

Хэрхэн ажилладаг вэ?

Дээрх жишээний дагуу үргэлжлүүлэн тайлбарлая. Тэмдэглэлийн дэвтэр буюу Блокчэйнд бид гүйлгээний мэдээллийг оруулахдаа 1, 1-ээр нь л оруулахгүй. 1 бүхэл блок болгон оруулна.

Гүйлгээг сүлжээрүү зарламагц түүнийг нь хийсвэр блокд тусгаж өгөх ба тэрхүү хийсвэр блок нь баталгаажсаны дараа л жинхэнэ блок үүсч, Блокчэйнд нэмэгдэн орно.

Хийсвэр блок нь гүйлгээнүүд болон бусад өгөгдлүүдийг агуулсан байх ба тусгай шаардлагад нийцэхгүй бол уг блокт оноосон дахин давтагдашгүй дугаарыг нь өөрчилж дахин оролдох хэрэгтэй болно. Учир нь блокт агуулагдах бусад өгөгдлүүд өөрчлөгдөхгүй тул, ямар 1 зүйлийг өөрчилж дахин оролдохгүй л бол хэшлэлтийн дараах үр дүнд ч өөрчлөлт гарахгүй шүү дээ.

Шаардлагад нийцэж, блок хаагдах хүртэл ийнхүү олон тэрбум хүртэлх удаа оролдсоны дараагаар блокоо хаадаг. Тэрхүү дахин давтагдашгүй боловч, оролдлого бүрт өөрчлөгдөөд байгаа дугаарыг нь nonce буюу давтагдашгүй дугаар гэнэ. 

Дээрх бүгдийг нийтэд нь Олборлолт гэж нэрлэдэг.

Гэвч өнөөгийнх шиг том системд ийм нарийн төвөгтэй ажиллагаа нь хүлээлт үүсгэх, өндөр татаас авах зэрэг асуудлуудыг араасаа дагуулж эхлээд байна.

Гэвч дээрх гүйлгээний мэдээллүүд дунд Олборлогч өөт ашигтайгаар хуурамч гүйлгээний мэдээлэл шургуулвал юу болох вэ? гэж Та магад гайхаж байж болох юм. Энэ асуудлыг PKC зохицуулж байдаг. Уг зохицуулагчийн талаар харгалзах нийтлэлээс нь уншиж болно, гэхдээ товчхондоо бол PKC нь хэрэглэгчдэд тухайн гүйлгээний мэдээлэл нь үнэн эсэхийг батлах чадварыг нь олгочихдог эд юм.

Эдгээрийн ачаар PoW системд оролцогчид нь бохир тоглохоос илүүтэйгээр, Return on Investment (ROI) буюу Хөрөнгө оруулалтын өгөөжөө хүртэхэд анхаардаг байна.

Уг нийтлэл болон манай БЛОГ танд таалагдсан бол манай Fb хуудас болон twitter хуудас дээр биднийг дагаарай!

Баярлалаа!