Мөнгө санхүү, тэр тусмаа криптог бараадсан луйврын олон арга хэлбэрүүд байдаг. Тэдгээрээс хамгийн өргөн тархсан хэлбэрүүдийг нь товчхон танилцангаа, өөрийгөө болон өмч хөрөнгөө хэрхэн хамгаалах боломжтойг энэ нийтлэлээрээ дамжуулан зааж өгье.
Биткойн болон бусад крипто валют нь хэрэглэгчдэд хөрөнгөө 100% бүрэн захиран зарцуулах эрхийг олгодог ч, энэ нь эргээд хууль зүйн хяналт, зохицуулалт тогтооход төвөг учруулдаг.
Луйвардах гэмт хэрэгт өртөж, крипто хөрөнгөө алдсан бол, түүнийгээ эргүүлж авах бараг ямар ч боломжгүй гэдгийг анхаар!
Тиймээс, ямар аюул эрсдэл байдгыг, мөн тэдгээрийг хэрхэн таньж мэдэж, өөрийгөө болоод хөрөнгөө хамгаалах боломжтойг сайтар судлаж, ойлгох нь зүйтэй. Тийм ч учраас бид крипто цуврал нийтлэлийнхээ хүрээнд аюулгүй байдал, гэмт хэргийн төрлүүдтэй холбоотой сэдвүүдийг дахин дахин хөндөөд байгаа юм шүү.
Айлган сүрдүүлэх
Blackmail - Нууц, хувийн, чухал мэдээллүүдийг нь хулгайн замаар олж авч, түүгээрээ далайлган мөнгө нэхэх, ажил гүйцэлдүүлүүлэх болон бусад хэлбэрийн ашиг олох үйлдлүүд энэ төрлийн гэмт хэрэгт хамаарна.
Ийм хэргийн хохирогч болохгүйн тулд, хамгаалалтандаа анхаарах, тэр дундаа 2FA мэтийн найдвартай аргыг хэрэглэх нь чухал. Мөн, хамгаалаад л орхих биш, хийж буй үйлдлүүддээ цаг ямагт бодлоготой хандах хэрэгтэй.
Хуурамч бирж
Албан ёсны, бодит биржээс ялгахын аргагүй адил харагддаг хуурамч биржүүд сүүлийн үед "борооны дараах мөөг шиг" олшрох болсон. Дан 1 гар утасны апп биш, веб хувилбараар ч их гарч байгаа ба бүх хөрөнгийг тань хуу хамаад одох аюултай тул анхаарал болгоомжтой хандаарай.
Ийм хуурамч биржүүд нь, хохирогчдоо үнэгүй крипто валют, маш бага шимтгэл, өрсөлдөхүйц ханш, бэлэг урамшуулал зэрэг сурталчилгаа, ц-шуудангаар урхидах нь элбэг байдаг тул тэдгээрээр дамжин орохоос татгалзах хэрэгтэй. Үнэхээр бодит урамшуулал зарлагдсан эсэхийг шалгахдаа, хаягыг нь өөрөө зөв бичин зочлох, нийгмийн сүлжээн дээрх албан ёсны сувгаар нь орж шалгах зэргээр баталгаажуулж байх хэрэгтэй. Түүнчлэн, нэвтэрч орох бүртээ HTTPS протоколоор холбогдсон эсэх, .com, .crypto, .net зэрэг домэйн өөрөөр бичигдсэн байгаа эсэх, үг үсэг дутсан эсвэл байр нь солигдсон зэрэг зөрчлийг хянаж байгаарай.
Гар утасны аппын хувьд дараах зөвлөмжийг баримтлах хэрэгтэй шүү.
Хуурамч урамшуулал
Маш бага хэмжээний крипто валютийг шимтгэл болон хандив хэлбэрээр төлөөд, буцагаад илүү их зоосыг үнэгүй авахыг санал болгож байвал, Таныг луйвардах гэж байна гэж ойлгож болно. Ялангуяа, өгөхөөр зарлаад буй зоостойгоо адил зоос шаардаж байвал, бүүр ч итгэж болохгүй шүү.
Зөвхөн зоос ч биш, далд түлхүүр, хэтэвчрүү нэвтрэх нууц үг хүртэл асуудаг "цайрчихсан" "урт гартнууд" ч байдаг. Ийм мэдээллийг албан ёсны, хэрэглэгчийн үйлчилгээний төвийн ажилтан ч асуух ёсгүй. Ер нь хэн ч асуух ёсгүй, асуусан ч хэлж болохгүй. Хуурамч урамшууллууд нь ихэвчлэн нийгмийн сүлжээгээр зарлагддаг ба ихэнх тохиолдолд, ICO эсвэл ямар 1 хөтөлбөр, арга хэмжээ зохиогдож буй мэтээр танилцуулагддаг.
Ийм луйвраас сэргийлэх хамгийн энгийн арга нь, урьдчилж ямар 1 зүйл нэхэж, асууж байгаа урамшуулалд оролцохоос татгалзах, цаашлаад зарлагч байгууллага болон хэрэгжүүлэгч биржийг нь судлаж байж шийдвэрээ гаргавал зохино. Мөн, тухайн төслийнхөө хэр найдвартай, ирээдүйтэйг шалгахдаа түүний эдийн засгийн үзүүлэлтүүдийг CoinMarketCap зэрэг веб дээрээс заавал урьдчилж, харж байгаарай.
Нийгмийн сүлжээний фишинг
Хуурамч урамшууллын адил, нийгмийн сүлжээгээр цацагддаг энэ төрлийн луйврыг, ихэвчлэн алдартай, нөлөө бүхий хүний нэр, хөргийг урдаа барьж, хуурамч мэдээлэл түгээн, аюултай холбоосыг тараах замаар үйлддэг.
Үүнээс сэргийлэхийн тулд, нийтлэгчийг нь сайтар судлах шаардлагатай. Зарим нийгмийн сүлжээ албан ёсны бүртгэлийг баталгаажуулсан тэмдэглэгээтэй байдаг. Screenshot буюу дэлгэцийн агшинг буулгасан зурганд итгэж болохгүй, Photoshop-дсон байх боломжтой учир, үнэхээр тийм нийтлэл бичигдсэн эсэхийг өөрөө хайж олоод, харах нь зөв. Бас, манайхан сүүлийн үед олны танил хүмүүсийн зарласан, машин, байр амласан янз бүрийн худал юманд их "тархидуулж" байгаа шүү! Болиорой!
Хуулаад буулгадаг хорлон сүйтгэгч
Copy-and-paste malware гэж, түр санах ойд хуулагдсан хэтэвчний хаяг болон дансны дугаарыг өөр хаяг/дугаараар сольдог "заваан" програм байдаг. Уг програмаар халдварласан төхөөрөмж дээр copy/cut (хуулах, таслах) болон paste (наах буюу буулгах) үйлдлийг гүйцэтгэх нь буруу хаягруу хөрөнгө илгээх/илгээлгэх аюултай.
Үүнээс сэргийлэхийн тулд, аюулгүй байдалдаа анхаарч, хамгаалалтын програм суулгах, хандаж буй холбоосоо шалгаж хэвших хэрэгтэй. Anti-virus суулгасан л бол аюулгүй гэж ойлгож болохгүй. Заавал түүнийгээ болоод үйлдлийн системээ тогтмол шинэчлэж байх хэрэгтэй бөгөөд тухайн төхөөрөмжөөс интернэт холбогддог бол, заавал ч үгүй Internet Security буюу интернэт орчны хамгаалалттай шийдлийг хэрэглэх нь чухал шүү.
Ц-шуудангийн фишинг
Фишингийн олон төрөл бий, тэдгээрийг харгалзах нийтлэлээс нь дэлгэрүүлж уншаарай.
Ийм төрлийн халдлага нь Таны байнга үйлчлүүлдэг байгууллага эсвэл нэн чухал, яаралтай хариулах шаардлагатай бичиг баримт мэт харагдах ба үүнийхээ ачаар Таныг гайхашруулж, сандаргаж, улмаар аюултай холбоосруу бодлогогүйгээр хандуулж чаддаг.
Понзи ба пирамид схем
Луйврын хамгийн өргөн түгсэн, маш эртнээс хэрэглэгдэж буй эдгээр аргуудын талаар дэлгэрэнгүй танилцуулгыг ЭНД дараад уншаарай.
Барьцаалах програм хангамж
Ransomware гэж юу болохыг харгалзах нийтлэлээс нь уншиж судлах боломжтой.
"Гар утсан дээрх залилах халдлагын төрлүүд, тэдгээрээс хамгаалах аргууд" нийтлэлийг мөн уншиж танилцаарай.
Уг нийтлэл болон манай БЛОГ танд таалагдсан бол манай Fb хуудас болон twitter хуудас дээр биднийг дагаарай!
Баярлалаа!
Төстэй нийтлэлүүд
Subscribe Our Newsletter
0 Response to "Цахим орчинд залилах гэмт хэргээс хэрхэн сэргийлэх вэ?"
Post a Comment
САНАМЖ: Зочдын үлдээсэн сэтгэгдэлд уг блогын админ(ууд) хариуцлага хүлээхгүй бөгөөд нэргүй (unknown) зочдын сэтгэгдэлд хариулт өгөхгүйг анхаарна уу.